Soru: Bir iş için birkaç niyet edilir mi? Mesela teheccüd
kılan kaza ve sübha namazına da niyet eder mi?
CEVAP
Evet, iyi olur.
Camide oturmak taattir. Caminin Allahü teâlânın evi olduğunu düşünerek giren,
onu ziyarete de niyet ederse sevabı daha çok olur. Namaz kılmayı beklemek için,
camide itikâf edip âhireti düşünmek için, vaaz dinlemek için de niyet ederse,
her niyeti için ayrı sevaba kavuşur. Bunun gibi, bu kimse, sünnet olduğu için
koku sürünür, şık giyinirse, camiye saygı için, camideki Müslümanları
incitmemek için, temiz olmak, sıhhatli olmak için, İslam’ın vakarını, şerefini
korumak için niyet edince, her niyeti için ayrı sevap kazanır.
İbni
Âbidin hazretleri buyuruyor ki:
(Sünnet
namazlar da nafiledir. Camiye girince, iki rekat namaz kılmak sünnettir. Buna
Tehıyyet-ül-mescid denir. Camiye girince, farz veya sünnet kılmak bunun yerine
geçer. Başka namaz kılarken tehıyyet-ül-mescid için de ayrıca niyet gerekmez.) [Redd-ül Muhtar
s.710]
Sünnet kılarken
kazaya da niyet edince kaza da sünnet de kılınmış olur. (Necat-ül müminin s.90)
Sünnet kılarken
kazaya da niyet gerekir. (Ramiz-ül-mülk Trablus Fetva
emini)
Tatarhaniyye’de, (Sünnet kılarken kazaya da niyet daha iyidir)
deniyor. (Uyun-ül-besair s.103)
İlk veya son sünnet demeden hepsini farz diye niyet
ederek kılanın namazı sahih olur. Çünkü, sünnete, farz diye niyet edilirse,
sünnet sahih olur. İlk kıldığı farz, sonraki sünnet olur. (Fetava-i kübra)
Resulullah, beş vakit namazın sünnetlerini kılarken, yalnız, (Allah rızası için namaz kılmaya) derdi. Sünnet
demezdi. Farzdan başka namaz kılınca sünnet de kılınmış olur. (Halebi-yi kebir)
İbni Âbidîn
"rahmetullahi teâlâ aleyh", (Tehıyyetülmescid)
namazını anlatırken buyuruyor ki, (Öğlenin farzına
dururken, hem farz, hem de sünneti olarak iki niyet yapılırsa, iki imama göre,
yalnız farz kılınmış olur. İmâm-ı Muhammede göre ise, o namaz kabul olmaz.
Çünkü, farz ile sünnet ayrı cinsten iki namazdırlar. [Bir namaz vaktinde,
kılınan namazlar, ya vaktin farzıdır. Yahut bu farzdan başka, herhangi bir
namazdır. Vaktin sünnetleri ve kaza namazları bu ikinci cinstendir. Hâlbuki,
kaza namazı ile sünnet, aynı cinsten oldukları için, tek bir namaz iki niyet
ile kılınır.] İki imama göre, kuvvetli olanı kılınmış olur. Hâlbuki, camiye
girince kılınan herhangi bir namaz, tehıyyetülmescid yerine de geçtiği için,
farz kılarken tehıyye-tül mescid olarak da, ayrıca niyet etmek, imâm-ı
Muhammede göre de câiz olur. Yalnız farza niyet edince de, bu iki namaz
birlikte kılınmış olur). Vaktin farzı ile sünnet, başka namaz iseler de,
sünnet, farzdan başka kılınan namaz demek olduğu için, sünnetin kazaya
benzerliği tehıyyetülmescid namazının farza benzerliği gibidir.
Sünnet, farzdan
başka kılınan namaz demek olduğu için, sünnetin kazaya benzerliği
tehıyyat-ül-mescid namazının farza benzerliği gibidir. Yani, sünnet kılarken
vaktin farzına niyet edilmez ama, kazaya kalmış bir namaza veya başka bir nafileye de niyet edilebilir. (İslam Ahlakı, Tahtavi)
Sünnet yerine kaza
kılan, sünneti terk etmiş olmaz. Vaktin farzını kılarken, sünnete de niyet
edilirse, sünnet sahih olmaz. Fakat, kaza kılarken sünnete de niyet etmek sahih
olur. (Eşbah)
Nafile kılmak
isteyen, önce namaz kılmayı adamalı, sonra, nafile yerine, bu adak namazı
kılmalı. Sünnet namazları adadıktan sonra kılan, bu sünnetleri kılmış olur. (Dürr-ül Muhtar s.458)
Nezr edilen namazı
kılmak vacip olduğu için, vacip sevabı hasıl olur. Sünnet yerine, nezr olunan
namaz kılınınca, sünnet de kılınmış olur. (Redd-ül
Muhtar)
Sünnetleri önceden
nezr edip de, nezir olarak kılmak daha iyidir. (Halebi,
Merakıl-felah)
Öğle sünnetini
kılmadan önce (4 rekat namaz kılmak nezrim olsun)
dense, sonra nezir olarak kılınsa, hem vacip sevabı kazanır, hem de öğle
namazının sünneti kılınmış olur. Kulun, kendine vacip ettiği namazı kılması
ile, sünnet terk edilmiş olmayınca, farz olan namazı kılınınca, sünnet elbette
terk edilmiş olmaz. Hem kaza kılınmış olur, hem de sünnet kılınmış olur.