Soru: (Farzlar, bir binanın duvarlarına benzer. Sünnetler duvara yapılan sıva gibi, nâfileler ise, duvara yapılan süsler gibidir. Duvar olmadan sıva ve süs olmaz. Bin tane süsten bir duvar meydana gelmez) deniyor. Böyle bir benzetme uygun mudur?

CEVAP

Evet, uygundur. Çünkü İmam-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki:

Nâfilenin kıymeti, farzın kıymeti yanında hiç gibidir. Okyanus yanında, bir damla kadar bile değildir. Nâfilenin kıymeti, sünnetin yanında bile böyledir. Sünnet de, farzın yanında, okyanus yanındaki bir damla su gibidir. (1/260)

Farzlar, sünnetleriyle birlikte yapılmalıdır. Farzların yardımcısı ve tamamlayıcısı, sünnetlerdir. Farzlar yapılmadıkça, [kaza edilmedikçe] sünnetler ve nâfileler faydasızdır. (1/157)

Farzın kıymeti yanında nâfilenin hiç kıymeti olmadığı bildiriliyor. Bu bakımdan nâfile ve sünneti, duvara yapılan süse benzetmek bile yeterli değildir, eksiktir. Ancak örnek verme, benzetme bakımından mahzuru olmaz. Duvar olmadan süs yapılamadığı gibi, farz borcu varken sünnet ve nâfile kabul olmaz. Çünkü Hazret-i Ali’nin naklettiği bir hadis-i şerifte buyuruluyor ki:

(Farz namaz borcu olanın nâfile kılması, doğumu yaklaşmışken, çocuğunu düşüren hâmileye benzer. Artık bu kadına, hâmile de, ana da denmez. Bu kimse de böyle olup, farz namazlarını ödemedikçe, Allahü teâlâ, onun nâfile namazlarını kabul etmez.) [Zahire-i Fıkh, Fütuh-ul-gayb m. 48]