Yine bu
kelimenin başına "ba" harfinin gelmesinin ne anlama geldiği hususunda da farklı görüşler vardır. Bu, emir anlamını ifade etmek için mi gelmiştir? O takdirde: Allah ismiyle başla, demek olur. Yoksa haber anlamını
ifade etmek için mi gelmiştir?
O takdirde anlam: Allah'ın
ismi ile başladım
(başlıyorum) olur. Görüldüğü gibi bu konuda iki görüş
vardır. Birincisi el-Ferra'nın, ikincisi ez-Zeccac'ın görüşüdür.
Buna göre
her iki açıklamaya göre
"bism" lâfzı nasb konumundadır.
Anlamın şöyle
olduğu da
söylenmiştir: "Benim başlamam Allah ismiyledır." Buna göre "bismillah" mübtedanın
haberi konumunda merfudur. Haberin hazfedildiği de söylenmiştir. Yani: Benim başlayışım Allah'ın
ismi ile gerçekleşmiş veya sabit olmuştur, demek olur. Bunu açıkça ifade
ettiğimiz
takdirde o vakit "bismillah" lâfzı, gerçekleşmiş" veya "sabit olmuştur" fiilleri dolayısıyla nasb konumunda olur. Ve bu:
"Evde fazlalıklar eklenmiştir"
sözüne benzer. Kur'ân-ı Kerim'de de yüce Rabbimiz şöyle buyurmaktadır:
"Onu hemen kendisinin yanında durduğunu görünce: Bu benim Rabbimin lütfundandır... dedi."(en-Neml, 27/40) Burada yer alan "yanında"
ifadesi nasb mahallindedir. Bu açıklamalar Basralı nahiv alimlerinden rivayet
edilmiştir.
Takdirin:
"Benim başlayışım Allah'ın ismi iledir"
yahut "O'nun ile sabittir" şeklinde olduğu da
söylenmiştir. Buna göre "bism" ifadesi "başlayışım" şeklindeki
masdar ile nasb edilmek konumunda olur.