CEVAP
Zekât, farz olduktan sonra verilir. Ramazan ayını
beklemez.
Zekâtı acele etmeden bir yıl içinde vermek gerekir
diyen âlimler var ise de, acele edip, hemen vermek vaciptir. Özürsüz
geciktirmek mekruh olur.
Şafii ve Maliki’de,
zekât farz olunca, hemen vermek farzdır. Hadis-i şerifte, (Zekât vermekte acele ediniz!) buyuruldu. (İbni Mace)
Soru: Zekât yalnız Ramazan ayında mı verilir?
CEVAP
Her zenginin zekât verme ayı ve günü farklı olur.
Ramazan ayını beklemez. Eğer Şevvalın 23'ünde zengin olmuşsa, gelecek yılın
Şevvalin 23'ünde zekât verir. Şevval ayı gelmeden Ramazan ayında verse de olur.
Fakat Şevval ayının 23'ünde tekrar malını hesap eder. Az vermişse, üstünü
tamamlar. Çok vermişse, fazla verdiği nafile olur. Yani zekâtı günü gelmeden
önce de vermek caizdir. Fakat gününde tekrar hesap etmek gerekir.
Soru: Bir hoca, (Zekât yalnız
Ramazan ayında verilir. Bayramdan önce vermek gerekir. Bayramdan sonraya
bırakılmaz) dedi. Zekât günü dolmayanlar ne yapacaktır?
CEVAP
Bir yanlışlık vardır. Belki sadaka-i fıtır için
söylemiştir. Herkesin zekât verme tarihi farklı olur.
Soru: Malımız nisaba ulaştıktan sonra, bir yıl dolunca
hemen zekâtını vermek farz mıdır? Bugün yarın zekât vereceğim derken ölürse,
miras bıraktığı maldan vermek lazım mıdır?
CEVAP
Zekât, farz olur olmaz hemen vermek gerekmez. Vermeden
ölürse, bıraktığı maldan verilmez. Bazı âlimlere göre de zekâtı geciktirmek mekruhtur,
hemen ilk fırsatta vermek gerekir.
Soru: Zengin olduğumuz tarih belli değilse, yani
hatırlamıyorsak, zekâtı ne zaman vermeliyiz?
CEVAP
Zannı galibe göre tahmini bir tarih kabul edilir.
Bundan sonra o tarih esas alınır.
Soru: Nisap tarihim 1 Ramazandır. Mevcut mal varlığım nisap
miktarını aşıyor. 1 Ramazan günü hangi saatten itibaren zekât bana farz oluyor?
CEVAP
Şer'i gün, imsak ile başlar. İmsak vaktinden itibaren zekât size farz olur.
Soru: Zekât vereceğim gün öğle vaktinde paramı veya
altınımı çaldırsam, imsak vaktinden sonra zekât vermek bana farz olduğu için,
zekât miktarını daha sonra elime geçince ödemem gerekiyor mu?
CEVAP
Hayır. Kendiniz telef etmediğiniz için vermeniz
gerekmez.
Soru: Zekât verme günü gelip de zekâtını vermeyen, daha
sonra fakirleşip, elinde hiç parası kalmayan kimsenin zekât borcu af olur mu?
CEVAP
Malı kendi telef ederse, zekât borcu af olmaz, para
kendiliğinden telef olursa zekât af olur. Yani malı, kendi harcar veya telef
ederse, zekât af olmaz. Mesela borsada parasını yok ederse veya araba,
buzdolabı gibi şeyler alarak parasının hepsini harcarsa zekât af olmaz,
zekâtını ödemesi gerekir. Malı çalınırsa, kaybolursa, yanıp yok olursa yahut
ödünç veya âriyet verip geri alamazsa, o zaman zekât vermek gerekmez.