Soru: Bazı kimseler,
nafile bir namaz olan tesbih namazını cemaatle kılıyorlar. Nafile namazları
cemaatle kılmanın mekruh olduğunu söyleyince, (Biz
önce tesbih namazı kılmayı adıyoruz. Adayınca tesbih namazını kılmak vacip oluyor. Vacibi
de cemaatle kılıyoruz. Bazen de, cemaatle namaza duruyoruz. Sonra da bozuyoruz.
Tekrar kılması vacip olacağı için cemaatle kılıyoruz) dediler. Böyle vacip yaparak cemaatle kılmak caiz mi?
CEVAP
Tesbih namazı,
nafile olduğu için cemaatle kılınmaz. Dürerde deniyor ki:
Ramazanın dışında,
vitir de cemaat ile kılınmaz. Bu husus icma ile sabittir. Ramazanda teravihten
başka, cemaat ile nafile kılınmaz. Ancak çağrılmadan gelen bir kişi, birine
iktida eder veya iki kişi, bir kişiye uyarsa,
mekruh olmaz. 3 kişide ihtilaf vardır. 4 kişi olursa, ittifakla mekruh olur.
Bir defa vacip de olsa cemaatle kılınmaz. Vitir vacip olduğu halde, Ramazan
haricinde cemaatle kılınmaz. Tesbih namazı nasıl cemaatle kılınabilir?
Soru: Namazda bir sure atlayarak okumak mekruh mu? Aradaki
sure uzun olsa yine mekruh olur mu? Mesela (Vettini)yi,
sonra (İnna enzelna)yı okumak mekruh mudur?
CEVAP
Her namazda, ikinci
rekatta birinci rekatta okuduğundan üç âyet uzun okumak mekruhtur. İkinci
rekatta, birinci rekatta okuduğundan sonraki bir kısa sureyi atlayarak daha
sonrakini okumak da mekruhtur.
Buna göre, (Eraeytellezi)yi birinci rekatta okuyan kimsenin,
ikinci rekatta (Kulya)yı okuması mekruh olur.
Çünkü bir küçük sure olan (İnna ateyna)
atlanmıştır. (Vettini)den sonra (İnna enzelna)yı okumak mekruh değildir. Çünkü bu iki
sure arasında uzun bir sure olan (İkra) diye
başlayan sure bulunmaktadır.
Soru: Yeşil ağaca doğru namaz kılmak gibi, ormanda ağaçları
sütre edip namaz kılmak da mekruh mu?
CEVAP
Yeşil ağaca karşı
kılmayı kastederek namaz kılmak mekruhtur. Başka niyetle, mesela sütre için
kılmak mekruh değildir.
Soru: Namazda çocuk bir resmi karşıma koydu. Mekruh oldu
mu?
CEVAP
Hayır.
Soru: Önümdeki cemaatten birinin gömleğinde resim var idi.
Namazım mekruh oldu mu?
CEVAP
Hayır.
Soru: Bir erkek, dirsek ile bileği arasının dörtte birini
açarak namaz kılsa, mekruh olur mu?
CEVAP
Evet. Bir uzvun
dörtte biri tamamı hükmündedir. Dirseğe kadar açılmasının mekruh oluşunda
âlimlerin ittifakı vardır. Ama dörtte birinin açılmasında ittifak yoktur.
Soru: Namaz kılarken, bir yazıya bakıp ne olduğu veya saate bakıp kaç olduğu anlaşılınca, namaz mekruh
olur mu?
CEVAP
Evet.
Soru: Vitir vacip namazını kılarken 3. rekatta zammı sure
olarak 2.rekatta okunan zammı surenin devamı olmayıp bir veya iki sure öncesi okunursa ne olur veya 3. rekat müstakil olarak kabul edilip bir önceki
okunana bakılmaz mı?
CEVAP
Üçüncü rekat
müstakil değildir. İkinci rekatta okunandan sonrakini veya
daha aşağıdakilerini okumak gerekir. Kasten öncekileri okunursa mekruh olur,
unutularak okunursa mekruh olmaz.
Soru: Namaz kılarken secde yerine iki metre uzakta kuş
resmi olsa mekruh olur mu?
CEVAP
Genelde kuş
resimleri net olmuyor, bunun için mekruh olmaz.
Soru: (Canlı resmi insanın başında
ise mekruh olur) ifadesindeki baş neresidir?
CEVAP
Tavandır.
Soru: (Secde edilmeyen yerlerinde
resim bulunan seccadede namaz kılmak caizdir, fakat resim, ayak basılan veya
oturulan yerde ise mekruh olur) ifadesinden kasıt nedir?.
CEVAP
Oturunca, basınca
resim bedeninde sayılır. Oturulan, basılan yer de, secde edilen yer olur.
Soru: Vitirde sıra ile Felak, Nas, Fil suresini okumak
mekruh mu?
CEVAP
Evet.
Soru: Namaz kılarken, ağırlığı bir ayak üzerine vermek caiz
mi?
CEVAP
Mekruhtur.
Soru: Kazaların kılındığını göstermek caiz mi?
CEVAP
Mekruh ise de, bu
zamanda belli olması hiç mahzur teşkil etmez. Herkesin kazasının olmadığı
zamanlarda uygun değildi.
Soru: Maliki’de
namazda Euzü okumak mekruh yazıyor, Maliki’yi
taklit edenler ne yapacak, Euzüyü okuyacak mı?
CEVAP
Mezhep taklit
edilirken sadece taklit ettiği mezhebin farzlarına uyar bir de müfsitlerinden
kaçar. Mekruhlarına riayet etmez. Yani Euzü okuyacağız. Çünkü kendi
mezhebimizden çıkmış olmuyoruz.
Soru: Herhangi bir sebeple namaz mekruh olursa bu namazı
iade etmek vacip mi?
CEVAP
İki türlü mekruh
var: Bir sünneti terk etmekle meydana gelen mekruh, bunun iadesi vacip
değildir, vacibin terki ile meydana gelen mekruh var bunun iadesi vaciptir.
İadesi vacip olan namazın vakti çıktı ise kaza edilir. Mekruh vakitte namaz
kılınca bunun iadesi vacip olmaz.
Soru: Namaz kıldıktan sonra namazı mekruh yapacak bir resim
gördüm. Namaz mekruh olur mu?
CEVAP
Kasıtlı olmayınca
mekruh olmaz.
Soru: Resmin namazı mekruh etmesi niyete bağlı değil mi?
Biz zaten Allah’ın huzuruna duruyoruz, kalbimiz bununla dolu, yani yine de mekruh
olur mu?
CEVAP
Burada niyetin rolü
yok. Yani hiç kimse resme tapmaz. Bunu Allah biliyordu elbette. Ama yine
yasaklamış. Resme karşı durmayın diye. Hatta aynada kendi görüntümüz olsa yine
mekruh oluyor. Bazıları da Araplar pis olduğu için abdest ve yıkanma emri
getirilmiştir, bizim yıkanmaya ihtiyacımız yok diyorlar. Halbuki dinimizde
toprağa elimizi sürmekle de cünüplükten kurtuluyoruz. Demek ki esas mesele
temizlik değil emre uymaktır. Bu resim işi de öyle tapmakla falan ilgisi yok,
resme karşı kılma denmiş bize düşen de emre uymak
Soru: Paltoyla namaz kılarken paltonun eteklerinin secdede
dizlerin altında kalması mekruh mudur?
CEVAP
Mekruh değildir.
Soru: Maliki
mezhebini taklit ediyorum. Secdede ellerimin üstüne secde ediyorum. Bir
sakıncası var mı?
CEVAP
Hanefi’de mekruhtur. Diğer üç mezhepte sahih değildir. Bu
bakımdan el üstüne secde etmemeli.
Soru: Havalar soğuk olduğu için genelde eldiven takıyorum.
Mescit de bayağı soğuktu, dalgınlıkla eldivenleri çıkarmadan namaza durdum.
Eldiven ile namaz kılmak uygun mu?
CEVAP
Özürsüz eldivenle
namaz kılmak mekruh olur. Soğuk olunca veya
başka özür varsa mekruh olmaz.
Soru: Âyet-el Kürsi'yi, tesbihleri ve duayı, Cuma namazında
ve normal vakitlerde de son sünnetten sonra mı yapmalı yoksa farzdan sonra mı
yapmalı, bir mecburiyet var mı?
CEVAP
Son sünnetten sonra
yapma mecburiyeti vardır. Son sünnetten önce okunursa mekruh olur.
Soru: Gömlek kolları uzun olduğu zaman kolları geri
kıvırıyoruz, fakat namaz kılarken düzeltiyoruz. Gömleğin kollarını içeri
kıvırdığımız zaman ne olur böyle namaz kılınır mı bir sakıncası var mı?
CEVAP
Gömleğin kolunu
içine veya dışına bükmekte mahzur olmaz.
Mahzurlu olanı, sıyırıp etin görünmesidir. Et görünmüyorsa sıyrılmanın mahzuru
olmaz.
Soru: Namazda Asrdan sonra Hümeze veya
Kureyş, Kevserden sonra Kâfirun veya Tebbet
okunur mu?
CEVAP
Okuma sırası
yukarıdan aşağıya doğrudur, ters okumak mekruh olur, kasten olmayıp da unutarak
ters okunursa mekruh olmaz. Bir de okuduğumuz sureden sonraki sureyi atlayıp
ondan sonrakini okumamız mekruh olur. En az iki sure atlamamız gerekir. Yahut hiç atlamayıp sıra ile okunur. Bir de ikinci
okuduğumuz sure birinci sureden üç âyet miktarı fazla olmamalıdır, olursa namaz
mekruh olur. Şimdi buna göre, Asrdan sonra Hümeze okunmaz çünkü Hümeze 3 âyetten
daha fazladır hepsi 9 âyet, Asr ise üç âyet. Kevserden sonra Kâfirun suresi de
okunmaz, çünkü Kâfirun suresi Kevser suresinden üç âyet uzundur. Kevserden
sonra Tebbet okunur çünkü üç âyet uzun değil iki âyet uzun.
Soru: Yurt dışında yaşıyoruz. Caminin bulunmadığı yerlerde
mecbur kalırsak, kilise, sinagog gibi yerlerde veya
budist tapınağında da namaz kılabilir miyiz?
CEVAP
İslamiyet’te namaz
her yerde kılınır, illa cami olması gerekmez. Dağda, bağda, ovada, bahçede,
sokakta her yerde namaz kılınır. Kilisede bile kılınır. Fakat kilisede resim
falan olduğu için mecbur kalmadıkça kılmamalı, namaz mekruh olur. Resim olmazsa
kilisede de kılınır.