Soru:
Helal ve mubah olan şeyleri yemek sevaptır, denir mi? Mesela elma ve simit
yemek sevaptır, denir mi?
CEVAP
Mubahlar
niyete bağlıdır. Dine hizmet etmek, ibadetlerini kolay yapabilmek niyetiyle
yenirse sevap olur. Günah işlemeye güç kazanmak için yenirse günah olur.Amel ve
niyet
Soru:
Yunus Emre bir şiirinde diyor ki:
Hararet
nardadır, sacda değildir.
Keramet
hırkada, taçta değildir.
Her
ne arar isen kendinde ara.
Kudüs'te,
Mekke'de, Hacda değildir.
Bu
sözler, hacca gitmek yerine kalbi temizlemek gerektiğini göstermez mi?
CEVAP
Bu
ifadelerin Bektaşilere ait olduğu söyleniyor. Yunus Emre'ye aitse, onun şahsına
uygun tevil gerekir. Taç giymeyin, Mekke’ye, hacca gitmeyin, ibadet etmeyin
demek istemez. O değil, hiçbir Müslüman öyle şey söylemez. İnsan, hacca ibadet
maksadıyla gidebileceği gibi, riya için gidebilir, hacıların paralarını çalmak
için gidebilir, ticaret için gidebilir. Bir hadis-i
şerif meali şöyledir:
(Allahü teâlâ, sizin şeklinize, görünüşünüze ve mallarınıza değil,
kalblerinize ve amellerinize [o işi ne niyetle yaptığınıza] bakar.) [Müslim, İ. Mace]
Yani,
Allahü teâlâ, insanın yeni, temiz elbisesine, hayrat ve hasenatına, malına,
rütbesine değil, bunları ne niyet ile yaptığına bakarak, sevab verir veya azap
eder. Hacca gitme niyeti hırsızlık ise, Allahü teâlâ kalblerdeki niyeti bildiği
için, o kişiye sevab vermez, azap eder. Yani ibadetinize değil, ibadeti ne
niyetle yaptığınıza, Mekke’ye, hacca ne niyetle gittiğine bakar. Ona göre sevab
verir veya azap eder. Evliyanın hırkası, tacı olur ama, bunlar kerameti
göstermez. Görünüş değil, niyet önemlidir. (Hararet
nardadır, sacda değil) deniyor. Sacı kızdıran ateştir. Onun için,
Cehennemde ateş yoktur, herkes ateşini oraya, yaptığı kötü amelleri ile kendi
götürür denmiştir. Cehennem imanı doğru olan mümini yakamaz. Bazı
felsefecilerin, hacca gitmek, ibadet etmek gerekmez, sevgi ve kalb temizliği
yeter demeleri yanlıştır.
Şiirde,
bir ibadet yapılırken, niyetin önemi vurgulanıyor. Yine Yunus, (Bir kez gönül yıktınsa, kıldığın namaz değil) diyor.
Namaz kılmayın demiyor. (Kalb kırmadan namaz kılın.
Kalb kırınca kıldığınız namazın sevabı yok olur) demek istiyor. Bütün
günahlar da böyledir.